Το Διαδίκτυο με τις διάφορες υπηρεσίες που παρέχει, κινεί το ενδιαφέρον σε πολλά παιδιά ηλικίας 9-13 ετών, αλλά και σε έφηβους. Τα παιδιά και οι έφηβοι σε αυτήν την ηλικία μπορούν να χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο όχι μόνο για να ψάξουν για πληροφορίες και για την επικοινωνία τους, αλλά και για να προμηθευτούν προϊόντα μέσω του Διαδικτύου, πάντα όμως με την επίβλεψη των γονιών τους. Μπορούν να πραγματοποιήσουν και μόνα τους πολύ εύκολα μια συμφωνία στο Διαδίκτυο, την οποία οι γονείς τους πιθανόν να ακριβοπληρώσουν. Η ερώτηση που προκύπτει είναι: «Έχει ισχύ μια σύμβαση αν ο συμβαλλόμενος είναι ηλικίας κάτω των 18 ετών;»
Συμβόλαια και διαφήμιση σχετίζονται. Μια σύμβαση για ένα προϊόν δεν πρέπει να ολοκληρωθεί εάν οι νεαροί καταναλωτές δεν έχουν προηγουμένως λάβει γνώση του προϊόντος και οι γονείς τους δεν έχουν συμφωνήσει. Το Διαδίκτυο διαθέτει πολλούς τρόπους για να "δελεάσει" τους χρήστες, προκειμένου να τους "πουλήσει" κάτι «συναρπαστικό» και «ενδιαφέρον». Τα απαραίτητα εργαλεία, με τα οποία πολύ συχνά διαφημίζουν στο Διαδίκτυο προϊόντα, ονομάζονται: Banner και Botton.
Κάνοντας κλικ π.χ. σ ένα διαφημιστικό Banner, μπορεί κάποιος να μεταβεί σε μια σελίδα που δεν έχει καμία σχέση με την αρχική. Συνήθως τα παιδιά προσπαθούν να βγουν γρήγορα από αυτές τις ανεπιθύμητες σελίδες κάνοντας πολλά κλικ, με αποτέλεσμα να καταλήξουν πολλές φορές σε μια σύμβαση ή ένα συμβόλαιο. Αρκεί ένα κλικ σε ένα συγκεκριμένο πεδίο, άθελα ή όχι για να ολοκληρωθεί το κλείσιμο ενός ανεπιθύμητου συμβολαίου, που συνεπάγεται την αποδοχή οικονομικών συνεπειών.
Σε δωρεάν προσφορές, όπως δωρεάν ηλεκτρονικές εφαρμογές, θα πρέπει να είναι κάποιος ιδιαίτερα καχύποπτος και προσεκτικός και να διαβάσει με προσοχή τα ψιλά γράμματα των όρων και προϋποθέσεων, προκειμένου να λάβει τις δωρεάν παροχές, έστω και αν αυτό φαίνεται κουραστικό, για να προστατέψει τον εαυτό του από πιθανές απάτες. Τα παιδιά και οι νέοι δεν δίνουν ιδιαίτερη σημασία στις πληροφορίες που αναφέρονται στο κόστος, έτσι στη συνέχεια πιθανόν να εμφανιστούν οικονομικές δεσμεύσεις όπως συνδρομές για επιπλέον λειτουργίες ή για τη συνέχιση της χρησιμοποίησης των «δωρεάν» εφαρμογών. Σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για «παγίδα συνδρομής» . Για το λόγο αυτό πρέπει οι γονείς να έχουν αποφασιστικό ρόλο, πριν από οποιαδήποτε υπογραφή ή αποδοχή συμβολαίου.
Παρόμοιες «παγίδες συνδρομών» πιθανόν να υπάρχουν, ακόμα και όταν χρησιμοποιούμε εφαρμογές για ήχους, παιχνίδια, λογότυπα ή και για να γίνει κάποιος μέλος σε ένα Διαδικτυακό Club. Πιθανόν να ακολουθούν οικονομικές δεσμεύσεις, οι οποίες σε πρώτη φάση δεν είναι υποχρεωτικές, αλλά από τις οποίες κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει εύκολα. Με νόμιμες ενέργειες, σε χρονικό περιθώριο που προβλέπει ο νόμος και με επισήμανση της ηλικίας του παιδιού, μπορούν οι γονείς να αποφύγουν αυτού του είδους τις οικονομικές υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει τα παιδιά τους. Πληροφορίες μπορείτε να πάρετε από αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες ή από τις ενώσεις καταναλωτών σε κάθε χώρα.
1. Ισχύει ένα Διαδικτυακό συμβόλαιο χωρίς υπογραφή;
Μια σύμβαση στο Διαδίκτυο μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ηλεκτρονική μορφή (άρα χωρίς υπογραφή). Οι ανήλικοι χρειάζονται για την υλοποίηση μιας σύμβασης, την άδεια νομίμων εκπροσώπων τους (κηδεμόνες, γονείς κλπ.).
2. Ποιες είναι οι κρυμμένες παγίδες των συμβάσεων στο Διαδίκτυο που πραγματοποιήθηκαν άθελα;
Μερικές συμβάσεις μπορεί να κρύβουν παγίδες. Πριν οποιαδήποτε υπογραφή πρέπει να διαβάζονται προσεκτικά όλοι οι όροι της σύμβασης. Ιδιαίτερα αν υπάρχουν δωρεάν προσφορές ή αν σας ζητούν όνομα και διεύθυνση. Η ύπαρξη «παγίδων» μπορεί να συνεπάγεται ακόμα και ακύρωση του συμβολαίου.
3. 10 σημαντικές συμβουλές για γονείς
- Να συζητήσετε με το παιδί σας σχετικά με πιθανές οικονομικές παγίδες που υπάρχουν στο Διαδίκτυο
- Δώστε προσοχή στις λεγόμενες (δωρεάν) εφαρμογές και παροχές
- Συγκρίνετε τις τιμές που χρεώνουν οι διάφοροι πάροχοι για πακέτα ή θέματα που σας ενδιαφέρουν, πριν αποφασίσετε
- Να εξηγήσετε στο παιδί σας τη λειτουργία και τον στόχο των διαφημιστικών μεθόδων στο διαδίκτυο
- Διαβάστε μαζί με το παιδί σας τα ψιλά γράμματα σε μια διαφήμιση ή οποιαδήποτε συμφωνία
- Διαβάστε μαζί με το παιδί σας τους όρους οποιουδήποτε συμβολαίου πριν την υπογραφή του
- Να εξηγήσετε στο παιδί σας γιατί δεν πρέπει ποτέ να δίνει προσωπικές πληροφορίες στο διαδίκτυο
- Συγκεντρώστε μαζί με το παιδί σας όλα τα στοιχεία που προέκυψαν εναντίον της μη νόμιμης διαδικασίας παραγγελίας
- Κάνετε τις νόμιμες ενέργειες στα χρονικά περιθώρια που προβλέπει ο νόμος
- Ενημερωθείτε από τις ενώσεις καταναλωτών για επιπλέον ενέργειες που πρέπει να κάνετε
4. Υπάρχουν κατηγορίες ή ειδικές ιστοσελίδες που δεν κρύβουν κινδύνους για παιδιά;
Δεν είναι εύκολο να βρει κανείς καλές ιστοσελίδες ή διαδικτυακές εφαρμογές. Μια βοήθεια είναι να πληκτρολογηθούν λέξεις κλειδιά στη μηχανή αναζήτησης, όπως "ασφαλείς ιστοσελίδες για παιδιά" ή "ασφαλείς Διαδικτυακές εφαρμογές για Παιδιά".
Ιστοσελίδες που είναι ειδικά διαμορφωμένες για παιδιά, θα βρείτε στο παρακάτω link: www.madlink.gr
Και όμως, αυτές οι πληροφορίες δεν αντικαταστούν την ευθύνη που έχετε οι ίδιοι για την ασφαλή πλοήγηση του παιδιού σας στο διαδίκτυο. Γονείς και ενήλικοι πρέπει να εξερευνήσουν το διαδίκτυο πάντα με τα παιδιά τους μαζί και να δουν από κοινού ποιες ιστοσελίδες μπορούν να επισκεφτούν ή όχι και ποια διαδικτυακά παιχνίδια μπορούν να παίξουν μόνα τους. Αφιερώστε τον απαραίτητο χρόνο να συνοδεύσετε το παιδί σας στην πλοήγησή του μέσα στο διαδίκτυο, ώστε να το εμπιστευτείτε και στη συνέχεια να παραμείνετε ήσυχοι.