1. Uploaden-downloaden, wat is dat eigenlijk?
Uploaden is een Engels werkwoord uit de informaticawereld waarmee wordt bedoeld dat een gegevensstroom van een lokale computer of een lokaal opslagmedium naar een computer op afstand. Daarbij laad je een bestand (muziek, tekst, video enz.) op van de ene computer naar een andere of van een server.
We horen nog meer het begrip 'download' dan 'upload' De gegevensstroom van een extern opslagmedium of server naar mijn eigen apparaten (computer, tablet, enz) overbrengen noemt men 'download'. Als het over zenden van gegevens over het internet gaat wordt dat 'upstream' genoemd.
Waar kan je up- of downloaden? Een paar voorbeelden:
- Op het videoportaal YouTube
- Bij onlinespelletjes
- Op sociale media bv. Facebook
- Cloud: Onlinediensten van bedrijven, waarmee gegevens bewaard en gesynchroniseerd kunnen worden (iCloud, Google Drive).
2. Waarop moet je letten bij materiaal dat auteursrechtelijk beschermd is?
Het woord 'auteursrecht' betekent het subjectieve en absolute recht op de bescherming van intellectuele eigendom op moreel en materieel gebied. Bij werken die auteursrechtelijk beschermd zijn is het illegaal om deze zonder de toestemming van de rechthebbende te up- of te downloaden.
3. 'Vrije inhouden' op het internet.
Het is soms moeilijk vast st stellen welke inhouden op het internet vrij zijn te gebruiken zijn.
Wikipedia met haar zusterprojecten behoort op dit moment tot de grootste kosteloze archieven. Andere bekende vertegenwoordigers van Open Content zijn: het Internet Archive, Open Directory Project, Librivox, Zeno.org en Freedb.
Bij 'Open Books' kunnen boeken en hun teksten kosteloos gebruikt worden. Het kan hier om werken gaan waarvan het auteursrecht is afgelopen, maar het kan ook bv. gaan om recente boeken die vrij aangeboden worden in het IT-bereik.
Verder kunnen ook Onlinecursussen (Open Educational Resources) zowel als handboeken en Documentatie als vrije software aangeboden worden.
De oplossing? Hiervoor komt de organisatie van algemeen nut 'Organisation Creative Commons' (''CC'') in actie: ze biedt zes licentiemodellen aan: zie hiervoor: www.creativecommons.de.
4. Open Source Software – Wat is dat en hoe kan ik ze gebruiken?
Sommige Software (Programma's) kunnen kosteloos en zonder de toelating van de maker van het programma gebruikt worden Deze software wordt dan Free- of Open Source Software genoemd Voor deze software moet je niks betalen.
5. Is de bestandenruil legaal of illegaal?
Programma's voor bestandenruil zijn legaal. Het is illegaal om auteursrechtelijk beschermde werken daar te downloaden of aan te bieden. Dit is zowel strafbaar als ook burgerrechtelijk verboden. Vele gebruikers weten niet dat ze bij het downloaden uit een bestandenruil tegelijkertijd ook hun eigen muziek of films aanbieden aan de gebruikers.
6. YouTube – legaal of illegaal?
YouTube is vanzelfsprekend legaal. Als je een video of muziek van YouTube downloadt, dan maak je een private kopie. Dit is juridisch toegestaan als ze uit een legale bron gedownload wordt. Bij YouTube gaat het om een legale bron, omdat iedere gebruiker daar zijn video's uit vrije wil kan opladen. Veel muzikanten zetten hun muziek ook zelf op YouTube. In deze gevallen is een private kopie toegestaan. Als er van iemand een muziekvideo ge-upload wordt, dan kan men ervan uit gaan dat YouTube alleen legale inhoud aanbiedt en zelf illegale inhouden wist.
