1. Bir internet sayfasının güvenli olduğunu nasıl anlarım?
Şahsi bilgilerinizi bir web sitesinde paylaşmak durumunda kaldığınızda ya da internetten veriler indirmek istediğinizde resmi ve güvenli bir internet sayfasında bulunduğunuzdan emin olun. İnternet sayfalarının sunucuları, internet sitelerinin gerçeklik ve bütünlüğünü bir sertifikayla belgeleme olanağına sahiptir. Piyasada bulunan internet tarayıcıları, web sitesine ait olan sertifikaları otomatik olarak kontrol ederek geçerli olan sertifikaları adres sayfasının yanında bulunan yeşil bir onay işaretiyle (https) göstermektedir. Bir arama motorunda tarayıcınızın "adını" ve "sertifika"sını (örneğin "Firefox sertifikası") arayarak daha ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz. Eğer tarayıcınız sizi güvenli bir sitede bulunmadığınız ile ilgili otomatik olarak uyarıyorsa ciddiye alıp bu siteyi ziyaret etmekten kaçınınız.
2. İstenmeyen e-postaları kullanımı: Bunları Spam olarak nasıl işaretleyebilirim?
E-postaları yönetmek için çeşitli e-posta sağlayıcıları ve programları bulunmaktadır. Bu programların birçoğu SPAM görünümlü olanlarının büyük bir bölümünü otomatik olarak filtrelemektedir. Eğer daha çok e-postayı Spam olarak işaretlemek ya da e-posta programınızın Spam ayarlarını değiştirmek istiyorsanız e-posta programınızın (örn. Outlook) arama motorunda "spam filtre ayarları" ismini aratın. Muhtemelen karşınıza çıkan ilk arama sonucunda size yardımcı olacak açıklama ve talimatlara ulaşacaksınız.
3. Taşınabilir cihazlarıma kişisel bilgi ve şifrelerimi sorunsuzca kayıt edebilir miyim?
Dizüstü bilgisayar, cep telefonu veya tablet gibi taşınabilir cihazlar kolayca kayıp olabileceği veya çalınabileceği için kişisel bilgilerini veya şifrelerini bu cihazlarda kayıtlı tutmanız önerilmez. Ayrıca bu cihazlar pek çok farklı noktadan internete bağlanabileceği için dışardan müdahalelere daha açık olurlar.
Birçok parolayı aklınızda tutmak zorunda kaldığınızda bunları bir not deftere yazıp evde güvenli bir şekilde saklamanız daha uygun olacaktır. Eğer parolalarınızı yolculuk esnasında kullanmak istiyorsanız ’parola yöneticisi ‘ bunun için bir alternatiftir. Önemli verilerinizi (kullanıcı adı vb.) bilgisayarınızdaki belleğin veri tabanına şifreleyerek kaydeder. Önceden belirlediğiniz ana parolayı (Yönetici Kimliği) girdiğinizde şifre çözülür ve önemli verilere ulaşmanız mümkün olur. Aklınızda tutmanız gereken tek bir parola yeterli olacaktır. Parola bu nedenle mümkün olduğu kadar güvenli olmalı.
Size uygun parola yöneticinin seçimi için ana soru: Bu yazılımın aktif olarak kullandığım tüm cihazlara uyumlu versiyonları bulunmakta mıdır? Akıllı telefonumda ya da tabletimde de kullanılabilir mi? Eğer önemli bir anda verilerinize ulaşamazsanız, bu sinir bozucu olurdu. Aşağıdaki bağlantıda konu ile ilgili örnek programlar bulabilirsiniz: www.inndir.com
4. Evdeki internet ağımı nasıl güvende tutabilirim?
Herkesi aynı düzeyde etkilemeyen ve daha çok özel bir durum olan ev ağı için çeşitli tehdit senaryoları bulunmaktadır, örneğin virüsler gibi. Hedefleri, hırsızların eve girişini sağlayan modem ve otomatik kapı sistemleri (garaj, otomatik kepenkler) dahi olabilir. Modeme yapılan saldırıların diğer bir amacı da telefon hattını yurtdışı üzerinden kullanarak telefon faturalarınızın yükselmesini sağlamaktır. Modeminizi düzenli olarak güncellemelisiniz (haftada bir güncellemeniz öneririz). Modeminizin ilk kurulumundan sonra tüm şifreleri ve kablosuz ağ anahtarını değiştirmelisiniz.
5. Tarayıcımın ayarlarında nelere dikkat etmeliyim?
İnternet tarayıcınızın ayarları için GuvenliWeb.org.tr tavsiye edilir. Bilgisayarınızın internetten gelebilecek zararlılardan korunması için "Sandbox" (bilgisayar güvenliği) teknolojisine sahip bir tarayıcı kullanmanızı öneriyoruz (örn. Chrome). Sandbox, çalışan programları ayırmak ve izole etmek için bir güvenlik mekanizmasıdır. Bu güvenlik sistemi sayesinde örneğin virüsler tarayıcınızı etki altına alabilir fakat bilgisayar sisteminizi etkileyemez. Seçeceğiniz tarayıcının düzenli güvenlik güncellemeleri ile desteklendiğinden emin olun. Mümkün olduğu kadar aktif içerikli kullanımları azaltmalı ve oldukça az eklentiyle (örn. Java) kullanmalısınız. Eklentileri de düzenli olarak kontrol edip güncel olup olmadıklarına bakmayı unutmayın. Reklamlarda gizlenen virüsleri bloke edebilen "Adblock" eklentisi kullanmanız tavsiye edilir. Güvenliweb.org.tr sitesinde daha detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz: www.guvenliweb.org.tr
6. Yazılım güncelleme: en iyi nasıl ve ne zaman yapılır?
İşletim sistemi, antivirüs yazılımı, web tarayıcı ve eklentileri (örn. Flash, Java) gibi güvenlik gerektiren yazılımları düzenli olarak güncellemelisiniz. Eğer sisteminiz öneriyorsa tüm otomatik güncellemeleri aktive ederek bunu gerçekleştirebilirsiniz. Ofis programları, fotoğraf, oyun vb. programlar daha az tehdit altında olduğundan ihtiyaç duyulduğunda güncellenebilir. TUBİTAK BİLGEM Bunun için bir kılavuz sunmaktadır: www.bilgimikoruyorum.org.tr
7. Birçok e-posta adresine ihtiyacım var mı
Resmi e-posta adresinin yanında ikinci bir e-postanın kullanılması oldukça mantıklı. Bu ikinci e-posta adresi ücretsiz hizmetlere üye olmak için kullanılabilir. Bu hizmetleri sunanlar çoğu zaman önemsiz reklam mailleri göndermektedir. Resmi e-posta adresi ile de akraba, tanıdık, arkadaş, banka vb. önemli iletişim faaliyetlerinde bulunursunuz.
